Malul Aylığı Almanın Şartları (Malulen Emeklilik)
Ağır hastalık geçiren kişiler, özellikle kanser gibi ağır hastalıklarda, tedavi görenlere malul aylığı bağlanır. Bağlanan malul aylığı en az 12 aydan başlamakla birlikte tedavi süresince devam etmektedir.
Malul aylığından yararlanabilmek içinse en az 10 yıl sigortalı olmak ve 1800 prim gününü doldurma şartı aranmaktadır.
Tedavisi zor olan ağır hastalıklara maruz kalan sigortalı kişilere, Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) malul aylığı bağlamaktadır. İyi diferansiye troid kanseri ve derinin bazal hücreli kanseri dışındaki tedavi gören kanser hastalarına SGK sağlık kurulu rapor tarihinden itibaren 18 ay süreyle malul aylığı bağlamaktadır. Diğer bazı hastalıklarda ise malul aylığı süresi 12 ay ile 24 ay arasında değişmektedir.
İlgili Yazı: Sosyal Yardımlaşmadan Kimler Yararlanabilir
Kemik iliği naklinde 12 ay; kan kanseri ve verem hastalarında ise 24 ay; olmak üzere malul ayığı bağlanır. Kemik iliği dışında diğer tüm organ nakilleri ile diyalize girmeyen böbrek hastalarına da malul aylığı verilmektedir.
Peki, yukarıda belirtilen hastalar dışında kimlere malul aylığı bağlanır;
Çalışmaya olanak vermeyen genetik hastalıklar;
- MS(Multiple Skleroz),
- Parkinson,
- Alzheimer,
- Demans,
- Sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar,
- Kalp yetmezliği
- Sindirim sistemi hastalıkları,
- Astım,
- KOAH,
- Uyku bozuklukları içinde malul aylığı bağlanabilmektedir.
HER DİYABET HASTASINA MALUL AYLIĞI BAĞLANMAZ
Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde hastalıkların hangi evresinde aylık bağlanabileceği belirlenmiştir. Örneğin her diyabet hastasına aylık bağlanmaz. Aylık bağlanabilmesi için kronik hiperglisemi veya hipoglisemiye bağlı en az 3 sistemi etkileyen görme kaybı, kol ve bacaklara kan akışını sağlayan atardamarlarda sertleşme gibi orta-ağır düzeyde komplikasyonların bulunması gereklidir.
10 YIL SİGORTA 1800 GÜN PRİM KOŞULU
Malul aylığının bağlanmasında sigortalı çalışıyor olmanın büyük önemi vardır. Çünki, malul aylığı kapsamdaki hastalıklara yakalanan herkese bağlanmıyor. Malul aylığı hakkından yararlanabilmek için 10 yıl sigortalılık ve 1800 gün prim ödenmiş olması gerekiyor. Malul aylığı bağlanırken başkasının bakımına muhtaç derecede ağır hastalarda on yıllık sigortalılık şartı aranmıyor.
Bu koşullardaki kişilere kendiliğinden aylık bağlanmamaktadır. Malul aylığı bağlanabilmesi için hastalık tanısında itibaren 1 yıl içerisinde SGK’dan talepte bulunulması ve sağlık kurulu raporunun olması gerekiyor.
EKSİK GÜNLER NASIL TAMAMLANIR?
Malul aylığı bağlanabilmesi için SGK’ nın aramış olduğu şartlardan birisi 10 yıl sigortalılık ve 1800 gün pirim ödemesidir. Prim günü 1800 den az olanlar ne yapabilir.
Eğer prim günleri 1800den az ise eksik süreyi borçlanarak tamamlayabilirler. Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar ise doğum sonrası çalışmadıkları süreleri borçlanabilirler.
Askerliğini çalışmaya başlamadan önce yapmış olan erkekler ve staj sigortası ile normal sigorta arasında doğum yapan kadınlar borçlanma yaptıklarında sigorta başlangıç tarihlerini öne alabilirler. Ancak, malul aylığı bağlanmasında esas alınan değişen sigorta başlangıcı değil fiilen sigortalı çalışmaya başlanan tarih esas alınır.
MALUL AYLIĞI NEDEN KESİLİR?
Sigortalı çalışmaya başlanmasının ardından ortaya çıkan çeşitli hastalıklar neticesinde çalışma gücünde %60 yâda daha fazla kayıp yaşayanlar bu durumları devam ettiği süre boyunca malul aylığı almaya devam ederler. Hastalığın tedavisi sonucu sağlık kurulu tarafından yapılan muayene sonucu maluliyetin geçtiği tespit edildiği takdirde malul aylıkları kesilir.
Malul aylığı bağlandıktan sonra çalışmaya başlayan kişilerde ise aylığın kesilip kesilmeme durumu ise sigortalının statüsü, aylığı 2008den önce bağlanıp bağlanmadığı gibi farklı durumlara bağlıdır.
İlk defa çalışmaya 2008 Mayıs ayı ve sonrasında başlayan 4/a,4/b,4/c’lilerin malul ayıkları, hangi pozisyonda çalışırlarsa çalışsınlar kesilir.4/a’lıların 2008 Ekim öncesinde bağlanan aylıkları kesilir ama 4/b ve 4/ c’lilerin aylıkları kesilmez. Çalışmaya 2008 öncesinde başlayan ama aylıkları 2008 den sonra başlayan kişilerin 4/a ve 4/c statüsünde çalışırlarsa kesilir ama 4/b li çalışırlarsa kesilmez.
BAĞKUR’lu çalışanlarda ise 2008 öncesinde bağlanan malul aylıkları kesilmez.
SÜREKLİ BAKIMA MUHTAÇ OLMA DURUMU
Mevzuatta sürekli bakıma muhtaç olma durumu şu şekildedir;
- Her iki kol ve bacak felci,
- İki bacakta felç,
- Vücudun sol yada sağ yarısında felç,
- Ruh sağlığı kliniğinde kalmayı gerektiren psikotik hastalıklar,
- İki gözde %100 görme kaybı,
- İki elin kaybı,
- Bir kolun omuzdan bir bacağın kalçadan kaybı,
- Her iki bacağın alttan en az 3te 1 kaybı,
- Ağır beslenme zorlukları,
- Yardımcı solunum cihazlarına sürekli bağımlılık,
Beslenme, giyinme, fonksiyonel mobilite, bağırsak ve mesane bakımı, kişisel hijyen ve tuvalet ihtiyaçları gibi günlük yaşam aktivitelerinin sağlanamaması
